W związku z objęciem do 2021 r. wszystkich spółek komandytowych podatkiem CIT wiele przedsiębiorstw będzie zastanawiać się nad zasadnością ich przekształcenia w spółkę jawną. Z tego artykułu dowiecie się, jakie istnieją różnice, a jakie podobieństwa pomiędzy spółką komandytową a spółką jawną.
Opodatkowanie
Do 1 stycznia 2021 r. w zakresie opodatkowania spółka jawna i spółka komandytowa były bardzo podobne. Oba rodzaje spółek były neutralne podatkowo. Oznaczało to, że zyski osiągane przez wspólników tych spółek były opodatkowane tylko jeden raz z poziomu wspólników. W przypadku osób fizycznych będących wspólnikami spółek jawnych i spółek komandytowych ich udział w zysku był opodatkowany tylko jeden raz, 19% PIT.
Od 1 stycznia 2021 r. sytuacja ta ulega diametralnej zmianie.
Tzw. proste spółki jawne – czyli takie spółki, których wspólnikami są tylko osoby fizyczne – tak jak do tej pory pozostaną transparentne podatkowo. Oznacza to, że ich zyski będą opodatkowane tylko 19% CIT.
W przypadku spółek komandytowych spółki te nie będą już transparentne podatkowo, tylko również zostaną objęte, tak jak spółki z o.o., podwójnym opodatkowaniem. Oznacza to, że zysk wspólników będzie najpierw z poziomu spółki opodatkowany stawką 9% CIT w przypadku małych oraz 19% CIT w przypadku dużych spółek. Następnie po odprowadzeniu tych podatków zysk będzie opodatkowany jeszcze z poziomu wspólnika – osoby fizycznej – stawką 19% PIT.
Oznacza to, że efektywna stawka opodatkowania w przypadku małych spółek komandytowych wyniesie ponad 26%, a w przypadku dużych spółek nawet 34%. Porównując to z zazwyczaj osiąganą przez spółki komandytowe efektywną stawką opodatkowania na poziomie 19,5-21,5%, spowoduje to zarówno w przypadku małych, jak i dużych spółek znaczący wzrost obciążenia podatkowego.
Odpowiedzialność
Zmiany podatkowe, które wchodzą w życie od 2021 r., nie zmieniają kwestii dotyczących odpowiedzialności wspólników spółek komandytowych i spółek jawnych. Kwestie te są uregulowane w KSH i nie ulegają zmianie.
W przypadku spółek jawnych podstawową zasadą jest to, że wspólnicy takich spółek w całości odpowiadają całym swoim prywatnym majątkiem za zobowiązania spółki.
Zasadnicza różnica pomiędzy spółką jawną a spółką komandytową jest taka, że odpowiedzialność wspólników w spółce komandytowej ma charakter hybrydowy. Oznacza to, że w spółce komandytowej występują dwie grupy wspólników – komplementariusze i komandytariusze – których stopień ponoszenia odpowiedzialności za zobowiązania spółki jest różny.
Komplementariusze odpowiadają całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. W polskiej praktyce tzw. hybrydowej spółki komandytowej problem ten był rozwiązywany w ten sposób, że rolę komplementariusza w spółce obejmowała spółka z o.o. (której wspólnicy z mocy prawa są generalnie zwolnieni z odpowiedzialności za zobowiązania spółki).
Natomiast w przypadku drugiej kategorii wspólników – komandytariuszy – odpowiedzialność tych osób była ograniczona wyłącznie do sumy komandytowej wskazanej w umowie spółki. W praktyce komandytariuszami w polskich spółkach były osoby fizyczne, które korzystając ograniczenia ich odpowiedzialności, wykorzystywały również przywilej podatkowy polegający na wyłącznie jednokrotnym opodatkowaniu ich zysków osiągniętych w spółce komandytowej.
Formalności
Od strony organizacyjnej i formalnej sytuacja wspólników w spółce komandytowej i spółce jawnej jest podobna. Dzieje się tak dlatego, ponieważ przepisy KSH odnoszące się do spółek komandytowych w większości odnoszą do przepisów dotyczących funkcjonowania spółek jawnych. Oznacza to, że proces podejmowania decyzji oraz ich dokumentowania w spółce komandytowej i jawnej jest podobny a do tego mniej formalny niż w przypadku spółek z o.o.
Równocześnie zarówno spółka jawna jak i spółka komandytowa jest tzw. spółką prawa handlowego. Oznacza to, że wszelkie przekształcenia, połączenia oraz inne transakcje dotyczące tych spółek będą podlegać przepisom KSH. W konsekwencji np. w wyniku przekształcenia spółka w mocy nadal pozostaną wszystkie umowy zawarte przez spółki a na poziomie podatkowym również nastąpi kontynuacja.
Zapraszamy do zapoznania się z innymi artykułami cyklu:
Spółka komandytowa a spółka jawna – porównanie
Autor:
dr Mateusz Korus, radca prawny - posiada bogate doświadczenie w zakresie prawa spółek, regularnie doradza spółkom w zakresie prawa podatkowego oraz ulg i zwolnień podatkowych
--
Masz pytanie - zapraszamy do kontaktu: +48 32 728 11 00 lub legal@koruslegal.pl