Fundator Fundacji Rodzinnej – Jaka jest jego rola i uprawnienia?
- dr Mateusz Korus
- 2 kwi
- 3 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 7 kwi
Fundator Fundacji Rodzinnej to kluczowa postać każdej fundacji. Bez niego fundacja rodzinna nie mogłaby zaistnieć, a to, w jaki sposób będzie funkcjonować, zależy w dużej mierze od jego woli. W tym artykule wyjaśniam, czym dokładnie zajmuje się Fundator, jakie ma prawa, a także jakie decyzje może podjąć w trakcie istnienia fundacji.
Kim jest fundator w fundacji rodzinnej?
Fundator w fundacji rodzinnej to osoba, która inicjuje jej powstanie i ma zasadniczy wpływ na jej dalsze funkcjonowanie. Jest to osoba, która przekazuje majątek do fundacji i w dużej mierze kształtuje zasady jej działania.
Fundator ma do dyspozycji szeroką gamę uprawnień, które mogą obejmować zarówno nadzór, jak i aktywne zarządzanie fundacją.
Zakładanie fundacji rodzinnej
Pierwszym krokiem do stworzenia fundacji rodzinnej jest powołanie jej przez Fundatora. Może to zrobić na dwa sposoby:
Bezpośrednio, za życia Fundatora, poprzez akt notarialny. Fundator podpisuje odpowiedni dokument, w którym określa statut fundacji rodzinnej. Tylko akt notarialny jest prawnie wiążący.
Post mortem, czyli zapisując w testamencie wolę założenia fundacji po śmierci Fundatora. Wówczas fundacja powstaje na mocy testamentu.
Nie ma znaczenia, którą opcję wybierze Fundator – w obu przypadkach to on jest osobą decyzyjną, która ustanawia fundację.
Po jej powstaniu Fundator przekazuje do niej majątek – może to być zarówno gotówka, jak i nieruchomości, akcje czy inne dobra.
Rola Fundatora w zarządzaniu fundacją rodzinną
To, że Fundator przekazuje majątek fundacji rodzinnej, nie oznacza, że traci wpływ na zarządzanie tym majątkiem.
Zgodnie z ustawą o fundacji rodzinnej, Fundator może pełnić rolę członka zarządu fundacji. Ponadto, Fundator ma możliwość określenia, w jaki sposób Zarząd będzie powoływany oraz jaką rolę będzie pełnił. Oto kilka opcji:
Fundator może samodzielnie zarządzać fundacją jako członek zarządu.
Może również powołać zarząd, którego członkowie będą pełnili funkcje operacyjne w jego imieniu.
Fundator może także przekazać odpowiedzialność w zakresie nadzoru nad działalnością fundacji Radzie Nadzorczej lub Zgromadzeniu Beneficjentów.
Warto pamiętać, że Fundator ma możliwość wprowadzania zmian w strukturze fundacji, w tym zmiany składu Zarządu lub beneficjentów.
Jeśli Fundator zdecyduje, może nawet przejąć pełną kontrolę nad tym, jak majątek fundacji będzie wykorzystywany. Może to obejmować np. decyzje o sprzedaży majątku, inwestowaniu środków fundacji czy też zmiany w polityce dystrybucji zysków.
Uprawnienia Fundatora po przekazaniu majątku
Po wniesieniu majątku do fundacji, Fundator nie jest już formalnym właścicielem składników majątkowych Fundacji. Jednak ma możliwość ingerencji w zarządzanie tymi dobrami, jeśli odpowiednie uprawnienia zostaną zapisane w statucie fundacji. Fundator może również wpływać na decyzje podejmowane przez Zarząd, nakładając obowiązek uzyskania jego zgody na pewne działania.
Fundator jako beneficjent Fundacji Rodzinnej
Fundator może także pełnić rolę beneficjenta fundacji rodzinnej.
Może to oznaczać, że otrzymuje część zysków wypracowanych przez fundację. Warto podkreślić, że w fundacji rodzinnej Fundator nie otrzymuje automatycznie dywidendy, jak ma to miejsce w przypadku spółek. Zyski mogą być przekazywane Fundatorowi w formie, która jest określona w statucie fundacji, np. jako część udziałów w zyskach fundacji.
Dlatego o tych kwestiach warto pamiętać na etapie zakładania fundacji i przygotowywania statutu.
Zmiana roli Fundatora i likwidacja fundacji
Fundator ma również prawo do zmiany zasad funkcjonowania fundacji, co obejmuje m.in.:
zmianę statutu,
zmianę składu beneficjentów,
zmianę zasad dystrybucji zysków.
Zatem Fundator nie ma prawa samodzielnie przejąć majątku fundacji ani przenieść go z powrotem do swojego majątku osobistego. Fundacja rodzinna jako odrębny podmiot posiada swoje zasady funkcjonowania, które powinny być szanowane także przez Fundatora.
Jeśli Fundator zdecyduje o likwidacji fundacji rodzinnej, musi przejść przez odpowiednią procedurę przewidzianą w ustawie. Dopiero po przejściu tej procedury majątek może powrócić z powrotem do niego.
Odpowiedzialność Fundatora
Jednym z kluczowych aspektów fundacji rodzinnej jest brak osobistej odpowiedzialności Fundatora za decyzje fundacji.
Majątek fundacji nie jest już własnością fundatora, co oznacza, że nie ponosi on osobistej odpowiedzialności za nieudane inwestycje fundacji. To rozwiązanie jest podobne do prowadzenia biznesu w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, gdzie właściciele (co do zasady) nie odpowiadają za działania samej spółki.
Podsumowanie
Fundator fundacji rodzinnej to osoba, która nie tylko powołuje fundację, ale również ma istotny wpływ na jej przyszłość.
Dzięki elastycznym przepisom prawnym Fundator może pełnić aktywną rolę w zarządzaniu fundacją, decydować o jej strukturze, zmianach w składzie beneficjentów, a także decydować o likwidacji fundacji. Tworzenie fundacji rodzinnej to proces, w którym Fundator może zaplanować zarówno swoje prawa, jak i sposób funkcjonowania fundacji w przyszłości.
Tworzenie Fundacji Rodzinnej wymaga przemyślanych decyzji, a odpowiednie zapisy w statucie pozwolą Fundatorowi zachować kontrolę nad majątkiem.
Jeśli chcą Państwo dowiedzieć się więcej na temat fundacji rodzinnych, zachęcamy do zapoznania się z naszym kanałem na YT:
Kontakt z prawnikiem:
dr Mateusz Korus, radca prawny - posiada bogate doświadczenie z obszaru krajowego i międzynarodowego prawa spółek i prawa podatkowego, pomaga przy sukcesji biznesu oraz przy zakładaniu i prowadzeniu fundacji rodzinnych
--
Masz pytanie - zapraszamy do kontaktu: +48 32 728 11 00 lub office@koruslegal.pl
