W sobotę (18.04) ukazał zostałą opublikowana w Dzienniku Ustaw Ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Oznacza to, że kolejny pakiet wsparcia dla biznesu nazywany jako Tarcza antykryzysowa 2.0 wszedł w życie.
Poniżej 10 najważniejszych zmian:
1. "Wakacje składkowe" również dla firm do 49 zatrudnionych
Nowe prawo rozszerza krąg firm, którzy będą uprawnione do skorzystania z 3-miesięcznych "wakacji składkowych”. Uprawnieniem będą objęte wszystkie firmy zatrudniające do 49 osób. Te odrobinę większe, które zatrudniają od 10 do 49 osób będą zwolnione z opłacania składek w wysokości 50 proc. łącznej kwoty nieopłaconych należności z tytułu składek za miesiące marzec-maj 2020 r.
Ważne jest to, że stan zatrudnienia nie mierzymy tylko na dzień 29 lutego 2020 r., tak jak to miało miejsce w przypadku zwolnień z ZUS dla firm do 9 pracowników obowiązujących w ramach tarczy 1.0. Nowe przepisy posługują się dość skomplikowanym sformułowaniem w tym zakresie. Ustawa stanowi, że płatnicy składek, którzy: (1) przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r., (2) w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r. (3) w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r. - zgłosiły od 10-49 ubezpieczonych mogą wnioskować o całkowite zwolnienie z opłacania składek ZUS.
Intencją ustawodawcy było to, aby firmy miały możliwość wyboru kilku okresów w których będą mogły mierzyć wielkość zatrudnienia pod kątem wypełnienie wymogów zwolnienia. Tej intencji nie oddają niestety sformułowania użyte w ustawie, które są w tym zakresie nieprecyzyjne. Choć należałoby tu przyjąć najbardziej korzystną wykładnię dla przedsiębiorstw, musimy wziąć pod uwagę, że wprowadzane mechanizmy są zupełnie nowe i wykładnia może w miarę czasu ulec weryfikacji.
Druga wątpliwość związana z przepisem dotyczyła tego, co z firmami, które już opłaciły składki za marzec 2020 r. Ustawa posługuje się sformułowaniem, że "zwalnia się z obowiązku opłacania nieopłaconych należności z tytułu składek" (art. 31zo ust. 1a specustawy po zmianach). Literalna treść tego przepisu powinna wykluczyć możliwość zwolnienia składek marcowych już zapłaconych (termin płatności upłynął 15.04, natomiast ustawa weszła w życie 18.04). Taka wykładnia jest o tyle kłopotliwa, że premiuje firmy, które nie opłaciły w czasie składki marcowej. Bardziej racjonalne byłoby zaliczenie składek zapłaconych za marzec na poczet zobowiązań składkowych np. za czerwiec (gdy rząd nie wydłuży okresu zwolnienia). Problem rozwiązał ZUS, który wskazał, że opłacenie składek np. za marzec 2020 r. nie wyklucza możliwości skorzystania ze zwolnienia ze składek za ten miesiąc.
Uwaga! Liczymy liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych w tych okresach na podstawie umów o pracę oraz umów cywilnoprawnych (dzieło, zlecenie, umowa agencyjna i podobne) a nie liczbę zatrudnionych w przeliczeniu na pełne etaty.
2. Zwolnione składki ZUS opłacone przez państwo nie są przychodem podatkowym
Specustawa przesądza, że środki otrzymane przez firmy z tytułu zwolnienia z obowiązku opłacania należności składkowych ZUS, nie są przychodem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych PIT oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych CIT. Podobnie, przychodem takim nie będzie także kwota umorzonej pożyczki w ramach Tarczy Antykryzysowej stanowiącej wsparcie. Zmiana jest o tyle ważna, że dotychczas nie było jasne, czy firmy środki pomocowe otrzymane z Tarczy nie powinny opodatkować podatkiem PIT lub CIT. W zakresie dwóch wymienionych instrumentów środki pomocowe nie stanowią przychodu podatkowego.
3. Pieniądze z tarczy wolne od zajęć komorniczych
Kolejna zmiana dotyczy ochrony pieniędzy uzyskanych przez firmy od państwa. Pieniądze przekazywane firmom w ramach „tarczy” są wolne od zajęć komorniczych.
4. Duży program pożyczek dla firm z ARP
Dalsza pomoc ma być przede wszystkim udzielana w formie pożyczek. Agencja Rozwoju Przemysłu ARP zgodnie z zapowiedziami zaoferuje przedsiębiorcom różne instrumenty wspierające bieżącą płynność finansową.
Szczególne wsparcie ma być kierowane przede wszystkim do sektora transportowego. Pomoc ma polegać również na udzielaniu pożyczek płynnościowych umożliwiających wsparcie bieżącego funkcjonowania firm z 15-miesięczną karencją w spłacie. Wsparcie będzie udzielane na wniosek. Z wnioskiem przedsiębiorca będzie musiał złożyć oświadczenie o trudnej sytuacji firmy oraz plan naprawczy. Na rozpatrzenie wniosku ARP będzie mieć 14 dni.
5. Zmiany w zwolnieniach ze składek ZUS dla firm do 9 zatrudnionych
Ważne zmiany dla mikrofirm. Pierwotnie zwolnieniu ze składek na ZUS podlegały firmy, które na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosiły 1-9 pracowników. Tarcza 2.0 rozszerza okresy, w których mikrofirmy patrzyć będą na wypełnienie kryterium dotyczącego wielkości zatrudnienia. Zgodnie z ustawą firmy, które: (1) przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r., (2) w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r. (3) w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r. - zgłosiły mniej niż 10 ubezpieczonych mogą wnioskować o całkowite zwolnienie z opłacania składek ZUS.
Uwaga! Liczymy liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych w tych okresach na podstawie umów o pracę oraz umów cywilnoprawnych (dzieło, zlecenie, umowa agencyjna i podobne) a nie liczbę zatrudnionych w przeliczeniu na pełne etaty.
6. Wsparcie również dla nowych firm
Nowa specustawa przewiduje, że wsparciem z tarczy antykryzysowej zostaną objęte również firmy, które powstały między 1 lutym a 1 kwietnia 2020 r. Do tej pory takie podmioty nie mogły się starać o środki pomocowe.
7. Ponowna wypłata świadczenia postojowego dla samozatrudnionych
Zamiast jednokrotnego wsparcia dla przedsiębiorców i osób wykonujących umowy cywilnoprawne, przedsiębiorcy bez pracowników oraz osoby na umowach cywilnoprawnych będą mogli starać się o ponowne przyznanie świadczenia postojowego z ZUS (2.080 zł netto / 80% minimalnego wynagrodzenia), nie więcej niż trzykrotnie.
8. Pożyczki 5.000 zł również dla firm bez pracowników
Teraz pożyczkę będą mogły dostać również podmioty, które nie zatrudniają pracowników. Aby skorzystać z umorzenia pożyczki, mikrofirma będzie musiała prowadzić działalność przez 3 miesiące od dnia udzielenia pożyczki.
9. Zmiany w prawie upadłościowym
Poluźnienie wymogów związanych z ogłaszaniem upadłości. W tarczy zapisano, że jeżeli podstawa do ogłoszenia upadłości powstała w okresie stanu epidemii, bieg terminu do złożenia wniosku o upadłość nie rozpoczyna się albo ulega przerwaniu. Oznacza to, że w czasie trwania stanu epidemii, przedsiębiorcy zwolnieni są z obowiązku inicjowania procesów upadłości do czasu odwołania tego stanu. Daje to dużo przestrzeni dla firm, których sytuacja finansowa uległa znaczącemu pogorszenia na skutek COVID-19.
10. Nie dla zasiłku opiekuńczego dla dzieci do 12. roku życia
Sejm odrzucił z kolei propozycję dodatkowego zasiłku dla opiekuńczego dla rodziców dzieci do 12. roku życia (aktualnie zasiłek przysługuje wyłącznie dla rodziców dzieci do 8. roku życia).
Autor:
dr Mateusz Korus, radca prawny - doradza firmom w zakresie korzystania z programów pomocowych w ramach tarcz antykryzysowych
--
Kontakt dotyczący pomocy związanej z COVID-19:
+48 32 728 11 00 lub legal@koruslegal.pl